Ο Ντάνκαν Τζόουνς φέρνει στο 15ο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας την πρώτη του δουλειά.

Η καλή ταινία επιστημονικής φαντασίας μιλάει για τ' ανθρώπινα.

Κι αν το «Moon» έκανε ντόρο με τους αστροναύτες και τα ρομπότ του, οφείλεται στο ταλέντο του. Ποιος ξέρει ότι το πραγματικό όνομά του είναι Ζάουι Μπάουι και είναι γιος του διάσημου ροκά;

Το όνομα Ντάνκαν Τζόουνς μάλλον δεν σας λέει τίποτα. Το Ζάουι Μπάουι, μήπως; Κάτι περισσότερο. Δεν πρόκειται για απλή συνωνυμία με τον Ντέιβιντ Μπάουι. Ο Ζάουι -που άλλαξε όνομα και επίθετο για ευνόητους λόγους- είναι γιος του τραγουδιστή. Και όχι, το μήλο δεν έπεσε κάτω από τη μηλιά. Το βλαστάρι του διάσημου γκλάμουρ ροκά έγινε σκηνοθέτης. Πήρε πρόσφατα το βάπτισμα του πυρός με την ταινία επιστημονικής φαντασίας, «Moon». Θα τη δούμε στις 23/9 στις «Νύχτες Πρεμιέρας».

Ο αστροναύτης Σαμ Μπελ (Σαμ Ρόκγουελ) έχει αποστολή να εξορύξει Ηλιον3 από τη Σελήνη. Περνάει 3 χρόνια στη διαστημική βάση «Σάρανγκ» παρέα με τον καλοκάγαθο αλλά απλοϊκό κομπιούτερ «Γκέρτι» (τού έχει δανείσει τη φωνή του ο Κέβιν Σπέισι). Οταν φτάνει η ώρα να επιστρέψει στη Γη, έρχεται αντιμέτωπος με μία δυσκολότερη αποστολή: να αντιμετωπίσει έναν κλώνο του νεότερου εαυτού του.

Σκηνοθετικό ντεμπούτο και μάλιστα με χαμηλό μπάτζετ (5 εκατ. λίρες) για τον 30χρονο Βρετανό, που έρχεται από τη διαφήμιση - έχει δουλέψει κοντά στον Τόνι Σκοτ («Μέρες κεραυνού», «Τοπ Γκαν»). Το «Moon», όμως, που έχει συμμετάσχει σε αρκετά και σημαντικά φεστιβάλ, έχει δρέψει τις δάφνες της κριτικής. Γι' αυτό και ο Τζόουνς έβαλε πλώρη για την επόμενη ταινία, που θα είναι κοντινού είδους. «Φαντασίας, εμπνευσμένη από τη μυθολογία. Κάτι σαν τον... "Αρχοντα των δαχτυλιδιών"», λέει από την άλλη άκρη της τηλεφωνικής γραμμής.

Ταινία επιστημονικής φαντασίας δεν είναι σύνηθες, όχι μόνο για ντεμπούτο, αλλά γενικώς...

«Ημουν φαν του Σαμ Ρόκγουελ. Του είχα στείλει το σενάριο μιας άλλης ταινίας που σχεδίαζα, με αυτόν πρωταγωνιστή. Του άρεσε, αλλά προτιμούσε άλλο ρόλο. Η ταινία δεν προχώρησε, αλλά τα βρήκαμε μεταξύ μας. Συζητήσαμε για τις ταινίες που μας αρέσουν. Γουστάρουμε και οι δύο τις επιστημονικής φαντασίας του '70 και του '80. Του είπα, λοιπόν, ότι αν γράψω κάτι τέτοιο θα συνεργαστούμε...».

Ωραίο αυτό. Σκηνοθέτης και ηθοποιός τα λένε και αποφασίζουν μαζί το genre της ταινίας...

«Δεν νομίζω ότι ο Σαμ πίστευε ότι θα έπαιρνα "μολύβι και χαρτί" και θα επέστρεφα με σενάριο. Τελικά το "Moon" προέκυψε τόσο ξαφνικά...».

Τι βρίσκεται στον πυρήνα της ταινίας;

«Η μοναξιά, η απομόνωση, οι σχέσεις εξ αποστάσεως. Είναι μια ταινία χαρακτήρων και ανθρωποκεντρική. Οι καλύτερες ταινίες επιστημονικής φαντασίας εικονογραφούν το τι σημαίνει να είσαι άνθρωπος».

Οχι μόνο είναι ο πρωταγωνιστής του «Moon», αλλά ο Σαμ Ρόκγουελ ενέπνευσε τον Ντάνκαν Τζόουνς να γράψει το σενάριο Διαβάζοντας το στόρι, υποθέτω ότι σας απασχολεί και το πώς αντιδρούμε όταν γνωρίσουμε πραγματικά τον εαυτό μας. Αν βέβαια αυτό μπορεί να συμβεί...

«Αυτό "παίζει" στο "Moon". Δίνει μια ιδέα τού πώς είναι να βρεθείς πρόσωπο με πρόσωπο με τον εαυτό σου ή με μία νεότερη εκδοχή του. Νομίζω ότι απασχολεί πολλούς ανθρώπους το πώς θα ήταν να γυρνούσαν πίσω τον χρόνο και να έδιναν συμβουλές στον εαυτό τους».

Εσείς πώς φαντάζεστε τη συνάντηση με τον... εαυτό σας;

«Αυτή η σκέψη γύριζε στο μυαλό μου όταν έγραφα το σενάριο. Στα 20 μου ήμουν χαμένος. Μεγαλώνοντας αρχίζεις να βρίσκεις τον δρόμο σου και, αν είσαι τυχερός, τον εαυτό σου. Κάποιοι δεν το καταφέρνουν ποτέ. Αν συναντούσα τον εαυτό μου, μάλλον θα έκανα πολλά από αυτά που κάνει ο Σαμ στην ταινία. Πρέπει να τη δείτε για να καταλάβετε...».

Πιστεύετε ότι οι ταινίες επιστημονικής φαντασίας ποντάρουν περισσότερο στα εφέ παρά στις ιδέες ή στα μηνύματα που κουβαλούν;

«Αυτή είναι η διαφορά καλής και κακής επιστημονικής φαντασίας. Η καλή είναι ανθρωποκεντρική, ανεξάρτητα από το πακέτο της τεχνολογίας. Το "Blade runner" του Ρίντλεϊ Σκοτ είναι το καλύτερο παράδειγμα. Παρ' όλο που υπάρχουν η τεχνολογία και η εκπληκτικά όμορφη απεικόνιση του μέλλοντος, στην ουσία της είναι μια ταινία χαρακτήρων, για τα ανθρώπινα όντα».

Από ποιες ταινίες και σκηνοθέτες του είδους έχετε επηρεαστεί;

«Του '70 και του '80, ταινίες όπως το "Outland" του Πίτερ Χάιαμς, το "Silent Running" του Ντάγκλας Τράμπουλ και προφανώς του Ρίντλεϊ Σκοτ, με πρώτο και καλύτερο το "Αλιεν"».

Μού κάνει εντύπωση που δεν αναφέρετε το «2001: Οδύσσεια του Διαστήματος» του Στάνλεϊ Κιούμπρικ...

«Το "2001" και το "Σολάρις" του Ταρκόφσκι είναι οι "παππούδες" των ταινιών επιστημονικής φαντασίας! Οποιοσδήποτε κάνει αυτό το είδος, θα έχει οπωσδήποτε αναφορές σε αυτές. Το ίδιο ισχύει και για μένα».

Πώς εξηγείτε το γεγονός ότι, παρ' όλο που η τεχνολογία στον κινηματογράφο είναι φοβερή, οι ταινίες επιστημονικής φαντασίας έμειναν τα τελευταία χρόνια εκτός μόδας;

«Ολα τα genre έρχονται και φεύγουν. Τώρα δημιουργείται μια αναγέννηση του είδους με το "District Nine", το καινούργιο "Σταρ Τρεκ" ή το "Αβαταρ". Ημουν πρόσφατα στο Λος Αντζελες και άκουσα αρκετούς να σχεδιάζουν ταινίες επιστημονικής φαντασίας. Θα δούμε πολλές τα επόμενα χρόνια. Το θέμα είναι αν θα τις κάνει το Χόλιγουντ. Είναι δύσκολο, γιατί χρειάζονται τεράστια ποσά, επομένως πρέπει να κοπούν πολλά εισιτήρια. Είναι μεγάλο ρίσκο για τους παραγωγούς γιατί οι ταινίες επιστημονικής φαντασίας απευθύνονται σε μικρό και εκλεκτό κοινό».

Και η βρετανική κινηματογραφική βιομηχανία που είναι συντηρητική;

«Εντελώς συντηρητική! Μια ταινία επιστημονικής φαντασίας δεν ταιριάζει στο βρετανικό σύστημα κινηματογράφου. Γι' αυτό και βρήκαμε χρηματοδότες κυρίως από τη διαφήμιση».

Πώς πείσατε τον Κέβιν Σπέισι να δανείσει τη φωνή του στον κομπιούτερ «Γκέρτι»;

«Τον θαυμάζω απεριόριστα. Ηθελα μέσω της φωνής του να "παίξω" λίγο με το κοινό. Οποιος ξέρει από επιστημονική φαντασία, μόλις ακούσει τον Γκέρτι, το μυαλό του θα πάει στον Χαλ, τον κομπιούτερ του "2001". Η φωνή του Σπέισι βοηθάει στο να ενδυναμωθεί αυτή η συσχέτιση. Τελικά όμως ο Γκέρτι είναι τόσο διαφορετικός από τον Χαλ. Ο συνδετικός κρίκος με τον Σπέισι ήταν η Τρούντι Στάιλερ, η γυναίκα του Στινγκ, που συμμετείχε στην παραγωγή. Υποστηρίζει πολύ τους νέους Βρετανούς σκηνοθέτες. Βοήθησε τον Γκάι Ρίτσι στα πρώτα του βήματα με τις "Δύο καπνισμένες κάννες"».

Δεν μπήκατε στον πειρασμό να γράψει τη μουσική για την ταινία ο πατέρας σας, Ντέιβιντ Μπάουι;

«Δεν μπλέκω δουλειά με οικογένεια. Αλλά, ακόμα και να ήθελα τη μουσική του, δεν θα είχα λεφτά να τον πληρώσω!»

Οταν διάβαζα το στόρι τού «Moon» μού ήρθε κατευθείαν στο μυαλό το τραγούδι του, «Ground control for major Tom», που είναι για έναν αστροναύτη...

«Το φαντάζομαι. Είμαι σίγουρος ότι θα ξεφυτρώσει με κάποιο τρόπο στον τίτλο της συνέντευξης...». *

Ελευθεροτυπία