Κινηματογραφικό επταήμερο στην Ταινιοθήκη για τον Ισπανικό Εμφύλιο

Με το αφιέρωμα «Ο Ισπανικός Εμφύλιος στον Κινηματογράφο», που συνδιοργανώνουν η Ταινιοθήκη της Ελλάδος και η πρεσβεία της Ισπανίας στην Αθήνα, εγκαινιάζεται στις 7 Οκτωβρίου το χειμερινό πρόγραμμα της Ταινιοθήκης. Το αφιέρωμα θα ολοκληρωθεί στις 13 Οκτωβρίου και αμέσως μετά θα μεταφερθεί σε συνεργασία με το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσ/νίκης στον κινηματογράφο Ολύμπιον - Παύλος Ζάννας στη Θεσσαλονίκη (21 - 27 Οκτωβρίου).

Το αφιέρωμα αποτελεί τη συνέχεις της περσινής -και πολύ επιτυχημένης- 1ης Εβδομάδας Ισπανικού Κινηματογράφου, με τίτλο «Εικόνες ενός ευρωπαϊκού ταξιδιού».

Η 2η Εβδομάδα Ισπανικού Κινηματογράφου εξετάζει, από ισπανική κυρίως σκοπιά, τον Ισπανικό Εμφύλιο που διήρκεσε από τον Ιούλιο του 1936 έως και τον Απρίλιο του 1939, αποτελώντας ένα γεγονός με τεράστιο αντίκτυπο παγκοσμίως.

Προσκεκλημένος της 2ης Εβδομάδας Ισπανικού Κινηματογράφου είναι ο καταξιωμένος 63χρονος Ισπανός σκηνοθέτης Χοσέ Λουίς Κουέρδα, γνωστός στην Ελλάδα κυρίως ως βραβευμένος παραγωγός των ταινιών «Tesis» (στην οποία επίσης υποδύεται ένα ρόλο ως ηθοποιός) και «Οι άλλοι» του Αλεχάντρο Αμενάμπαρ. Θα βρίσκεται στην Αθήνα για να δώσει συνεντεύξεις, να απαντήσει σε ερωτήσεις δημοσιογράφων στη συνέντευξη τύπου και να προλογίσει στην προβολή έναρξης του αφιερώματος τη βραβευμένη το 1999 με Βραβείο Γκόγια Καλύτερου Διασκευασμένου Σεναρίου ταινία του «Η Γλώσσα της πεταλούδας», που αφηγείται την ιστορία ενός οκτάχρονου αγοριού στην αρχή του εμφυλίου.

Το αφιέρωμα «Ο Ισπανικός Εμφύλιος στον Κινηματογράφο» περιλαμβάνει 13 συνολικά ταινίες μυθοπλασίας -μεταξύ των οποίων οι 10 προβάλλονται για πρώτη φορά στην Ελλάδα-, ένα ντοκιμαντέρ κι αρχειακό υλικό από την περίοδο του εμφυλίου.

Ενδιαφέρον παρουσιάζει το γεγονός πως οι 10 από τις ταινίες μυθοπλασίας έχουν γυριστεί από τη δεκαετία του ‘80 και μετά, και ιδιαίτερα τις δεκαετίες του '90 και του '00 από Ισπανούς σκηνοθέτες της μεταπολεμικής γενιάς, όπως οι Χάιμε Τσάβαρι, Φερνάντο Τρουέμπα, Χοσέ Λουίς Κουέρδα, Μόντσο Αμεντάριθ, Νταβίδ Τρουέμπα, Εμίλιο Μαρτίνεθ Λάθαρο, αλλά και της προπολεμικής γενιάς που θα αργήσει να καταθέσει τη «φωνή» της πάνω στον ισπανικό εμφύλιο όπως οι Λουίς Γκαρθία Μπερλάνγκα, Κάρλος Σάουρα και Βιθέντε Αράντα. Είναι φανερή η ανάγκη της χρονικής αποστασιοποίησης των δημιουργών, παρόλο που έχουν περάσει 70 χρόνια από το τέλος του εμφυλίου και 35 χρόνια από την αποκατάσταση της δημοκρατίας

Εξαιρέσεις στο αφιέρωμα αποτελούν η κλασική ταινία «Το πνεύμα του μελισσιού» του πολυαγαπημένου στο ελληνικό κοινό Βίκτορ Έριθε, η οποία γυρίστηκε δύο χρόνια πριν την πτώση της δικτατορίας του Φράνκο, αγγίζοντας με έμμεσο τρόπο το καθεστώς -την οποία είχαμε την ευκαιρία να δούμε σε επανέκδοση στους θερινούς κινηματογράφους φέτος το καλοκαίρι- αλλά και το σπάνιο αριστούργημα «Το δέντρο της Γκερνίκα» του Φερνάντο Αραμπάλ, γνωστού περισσότερο για το συγγραφικό του έργο, η οποία γυρίστηκε τη χρονιά της πτώσης της δικτατορίας.

Από το αφιέρωμα δεν θα μπορούσε να λείψει και η βραβευμένη στη Βενετία ταινία σταθμός για τον ισπανικό εμφύλιο «Γη και Ελευθερία», του σκηνοθέτη Κεν Λόουτς, βασικού εκπροσώπου του βρετανικού κοινωνικού ρεαλισμού.

Ιστορικό ενδιαφέρον παρουσιάζει τόσο η μοναδική «καθεστωτική» ταινία του αφιερώματος «Το γένος» του Σάενθ ντε Ερέδια, η οποία γυρισμένη το 1941, υιοθετεί πιστά τους κανόνες μιας κλασικής προπαγανδιστικής ταινίας με πλούσια ντοκουμέντα, όσο και το σπάνιο αρχειακό υλικό, από τη συλλογή της Filmoteca Española που αποκαταστάθηκε και ψηφιοποιήθηκε το 2006. Πρόκειται για 37 ταινίες, ντοκιμαντέρ και επίκαιρα, μικρού, μεσαίου και μεγάλου μήκους που γυρίστηκαν από το 1936 έως το 1939 με θέμα τον ισπανικό εμφύλιο, χωρισμένες σε 8 προγράμματα.

Πλούσιο ανέκδοτο υλικό για τον ισπανικό εμφύλιο περιλαμβάνει επίσης και το ντοκιμαντέρ «Τα ισπανικά κιβώτια» που γύρισε ο Αλμπέρτο Πόρλαν, ερευνητής, σεναριογράφος και συγγραφέας, με σημαντικό συγγραφικό έργο για τον ισπανικό εμφύλιο, με αφορμή μια πολύ ενδιαφέρουσα πτυχή του εμφυλίου: το ντοκιμαντέρ αναπαράγει τις αντιξοότητες κατά τη μεταφορά των έργων τέχνης του Μουσείου Πράδο προς τη Γενεύη, όπου στάλθηκαν συσκευασμένα σε 1868 κιβώτια για να διασωθούν από πιθανή καταστροφή στη διάρκεια του εμφυλίου.

in.gr