Το λέιζερ έγινε 50 χρονών

Μισό αιώνα μετά την ανακάλυψή του άλλαξε τον κόσμο για πάντα.

Πριν από 50 χρόνια ένας 32χρονος μηχανικός, ο Θίοντορ Μέινμαν, κατάφερε κάτι πρωτόγνωρο. Στα εργαστήρια Ηuges Research στην Καλιφόρνια άναψε τον διακόπτη μιας πολύπλοκης συσκευής και με τη βοήθεια ενός τεχνητού κρυστάλλου ρουβινίου εκπέμφθηκε η πρώτη ακτίνα λέιζερ.

O όρος LΑSΕR (λέιζερ) είναι το ακρωνύμιο των λέξεων Light Αmplification by Stimulated Εmission of Radiation (ενίσχυση φωτός με εξαναγκασμένη εκπομπή ακτινοβολίας).

Από τότε ο κόσμος άλλαξε για πάντα. Οι εφαρμογές από την πρώτη εκπομπή ακτίνας λέιζερ έφεραν τα πάνω- κάτω στην καθημερινή ζωή, στην υγεία μέχρι και στο DΝΑ μας.

Οχι όμως αμέσως. Η δυσπιστία του κόσμου ήταν μεγάλη όταν ανακοινώθηκε η σημαντική ανακάλυψη. «Ο άνθρωπος ανακάλυψε ακτίνα θανάτου», έγραφαν οι αμερικανικές εφημερίδες εκείνη την ταραγμένη δεκαετία του Ψυχρού Πολέμου. Κάποιοι άλλοι έλεγαν πως επρόκειτο για τεχνολογία των εξωγήινων, μιας και ακόμη ο άνθρωπος δεν είχε επαρκείς γνώσεις για το Διάστημα και δεν γνώριζε παρά ελάχιστα για το τι συμβαίνει πέρα από τα ανώτερα στρώματα της ατμόσφαιράς μας.

Σήμερα οι εφαρμογές του λέιζερ είναι σχεδόν σε όλους τους τομείς της ζωής μας. Σε κάθε προϊόν που θα αγοράσουμε από το σούπερ μάρκετ, στις ταινίες που θα δούμε στο DVD ή στη μουσική που θα ακούσουμε, στην εγχείρηση που θα υποβληθούμε, στους δορυφόρους που θα συλλέξουν πληροφορίες για ό,τι συμβαίνει στη Γη.

Η τεχνολογία του λέιζερ μας επιτρέπει να συνδεόμαστε μέσω του Διαδικτύου με ολόκληρο τον κόσμο, να μιλάμε με άλλους ανθρώπους όσο μακριά κι αν βρίσκονται, να συγκεντρώνουμε και να αποθηκεύουμε δεδομένα.

Με την ίδια τεχνολογία στην υπηρεσία βελτίωσης της ποιότητας ζωής μας, καταφέραμε να εντοπίζουμε και να εξουδετερώνουμε κάποια είδη καρκίνων, να απολαμβάνουμε τη χαρά της όρασης αλλά και να ικανοποιούμε τη ματαιοδοξία μας εξαλείφοντας τις ρυτίδες από το πρόσωπό μας. Το λέιζερ εδώ και 50 χρόνια αποτελεί ίσως ένα από τα σημαντικότερα δεκανίκια του ανθρώπου στον μακρύ δρόμο για την κατάκτηση της γνώσης.

«Η ιστορία του λέιζερ είναι απίστευτη», λέει ο Τιμ Χολτ που είναι διευθυντής του Ινστιτούτου Φωτονικής του Πανεπιστημίου Strathclyde στη Σκωτία. «Θα έλεγα πως πρόκειται για την πιο επαναστατική τεχνολογία των τελευταίων 50 χρόνων». Κυρίως από το 1962 και μετά, γιατί εκείνη τη χρονιά σημειώθηκε επανάσταση μέσα στην επανάσταση, όταν επιτεύχθηκε η δημιουργία ακτίνων λέιζερ με τη χρήση ημιαγωγών αρσενιούχου γάλλιου, οι οποίοι αποτέλεσαν ουσιαστικά το υπόβαθρο πάνω στο οποίο αναπτύχθηκαν όλες οι μικρές εμπορικές συσκευές που έχουμε στο σπίτι μας.


Αγνωστες στιγμές στην ιστορία της ακτίνας

Ο Αλμπερτ Αϊνστάιν ήταν ο πρώτος που θεμελίωσε θεωρητικά την ύπαρξη του λέιζερ το 1917, σε μια εργασία του με τον τίτλο «Η Κβαντική Θεωρία της Ακτινοβολίας».

Το λέιζερ έχει... πρωταγωνιστήσει σε εκατοντάδες ταινίες με κορυφαία στιγμή τον «Χρυσοδάκτυλο», όπου μια ακτίνα απειλούσε να κόψει στα δύο τον αιχμαλωτισμένο Τζέιμς Μποντ τον οποίο υποδυόταν ο Σον Κόνερι.

Ο εκτυπωτής λέιζερ που υπάρχει σε κάθε γραφείο ανακαλύφθηκε το 1969 από την Χerox, αλλά διατέθηκε στην αγορά δέκα χρόνια αργότερα και ήταν... θεόρατος.

Με λέιζερ γίνονται αναίμακτες εγχειρήσεις. Η θερμότητα της ακτίνας κόβει και καυτηριάζει ταυτόχρονα.

Οι ακτίνες λέιζερ μπήκαν για πρώτη φορά στην καθημερινή μας ζωής το 1974, με τις συσκευές που σκάναραν τα barcodes των προϊόντων στα σούπερ μάρκετ.

Οι Ρink Floyd και οι Τhe Who ήταν οι πρώτοι που χρησιμοποίησαν λέιζερ στις συναυλίες τους. Εκτοτε δεν νοείται συναυλία χωρίς τις πολύχρωμες ακτίνες. Οι κάμερες που ελέγχουν τα όρια ταχύτητας στους αυτοκινητόδρομους «διαβάζουν» με λέιζερ το κοντέρ μας.

Η ιδέα για τη δημιουργία του πιο διάσημου όπλου στην ιστορία του κινηματογράφου, του λαμπερού σπαθιού των Τζεντάι στις ταινίες Star Wars, προήλθε από την τεχνολογία του λέιζερ.

Οι αστροναύτες του Αpollo 11 μέτρησαν με λέιζερ την απόσταση Γης- Σελήνης.

Οι οπτικές ίνες των τηλεφώνων, της καλωδιακής τηλεόρασης και του Ιντερνετ λειτουργούν μέσω παλμών φωτός που δημιουργούνται από λέιζερ.

Μια ακτίνα λέιζερ μπορεί να είναι θερμότερη από την επιφάνεια του Ηλίου.

Με λέιζερ αφαιρούνται τα σπυράκια της ακμής και το υποδόριο λίπος.

Με θεραπεία λέιζερ αποκαθίστανται καλύτερα τα κατάγματα.

Μια μικροσκοπική ακτίνα λέιζερ μπορεί να χαράξει ένα σειριακό αριθμό σε διαμάντι, το οποίο είναι η σκληρότερη φυσική ύλη που έχει ανακαλύψει ο άνθρωπος μέχρι σήμερα.

Ta Nea