69ο Κινηματογραφικό Φεστιβάλ Βερολίνου

Η παρουσία του Λεονάρντο ΝτιΚάπριο και του Μάρτιν Σκορσέζε, που ήρθαν στη γερμανική πρωτεύουσα για να παρουσιάσουν την ταινία τους, "Shutter Island", επισκίασε αυτό το Σαββατοκύριακο τις άλλες εκδηλώσεις του φετινού 69ου κινηματογραφικού φεστιβάλ του Βερολίνου.

Η ταινία, που προβλήθηκε εκτός συναγωνισμού, έδειξε για μια ακόμη φορά τη μαεστρία του Αμερικανού σκηνοθέτη. Με βάση το βιβλίο του Ντένις Λεχέιν ("Σκοτεινό ποτάμι"), ο Σκορσέζε έφτιαξε μια ταινία με σασπένς και μυστήριο, με μια ατμόσφαιρα που αντλεί από το κλασικό φιλμ νουάρ - είδος που θαυμάζει ο σκηνοθέτης, όπως παραδέχτηκε στη συνέντευξη τύπου που ακολούθησε την ταινία του. "Είμαι σκηνοθέτης που μεγάλωσε στη δεκαετία του ’40 και ’50, με ταινίες από σκηνοθέτες που θαυμάζω, όπως οι Οτο Πρέμινγκερ, Σάμουελ Φούλερ, Ζακ Τουρνέρ, Ρόμπερτ Σιόντμακ και άλλοι", τόνισε ο δημιουργός του "Ταξιτζή".

Η νέα του αυτή ταινία - όπως και το βιβλίο του Λεχέιν - καταπιάνεται με το φόβο που κυριαρχούσε στη δεκαετία του ’50, δεκαετία του ψυχρού πολέμου και του μακαρθισμού. Ο ήρωας (ΝτιΚάπριο), ένας αστυνομικός που καταφτάνει, μαζί με βοηθό του, σ’ ένα ψυχιατρείο για εγκληματίες, σ’ ένα απόμερο νησί, για ν’ ανακαλύψει τι απέγινε μια εξαφανισμένη ασθενής, θα μπλέξει σε μια εφιαλτική περιπέτεια, με πολλές ανατροπές, που ο Σκορσέζε σκηνοθετεί με νεύρο και σωστή ατμόσφαιρα, αποσπώντας μια πολύ δυνατή ερμηνεία από τον ΝτιΚάπριο - σίγουρα από τις καλύτερές του - όπως και από τους υπόλοιπους ηθοποιούς του: Μαρκ Ράφαλο, Μπεν Κίνγκσλεϊ, Μαξ φον Σίντοβ και Μισέλ Γουίλιαμς.

Από το διαγωνιστικό πρόγραμμα του διημέρου ξεχώρισαν η ρουμάνικη ταινία ""Αν είναι να σφυρίξω, θα σφυρίξω" του Φλόριν Σέρμπαν και η δανέζικη "Submarino" του Τόμας Βίντερμπεργκ. Βασισμένη σ’ ένα θεατρικό έργο, η ταινία του Ρουμάνου Φλόριν Σέρμπαν εκτυλίσσεται σε μια φυλακή ανηλίκων . Παρ’ όλο που ο Σίλβιου πρόκειται να αποφυλακιστεί σε πέντε μέρες, η άφιξη από την Ιταλία της μητέρας του για να πάρει μαζί της το μικρότερο αδερφό του, που ο Σίλβιο μεγάλωσε σαν γιο του, θα τον αναστατώσει και θα τον οδηγήσει σε ακραίες και επικίνδυνες αποφάσεις. Ο Σέρμπαν σκηνοθετεί με δύναμη και νεύρο, καταγράφοντας με απέριττο στιλ και με μελανά χρώματα το δράμα του ήρωά του, δίνοντας μια έντονα ρεαλιστική, κλειστοφοβική ατμόσφαιρα στην αφήγησή του. Ο 19χρονος Γκεόργκε Πιστερεάνου δίνει μια πολύ δυνατή ερμηνεία που σίγουρα θα τον κάνει από τα φαβορί για το βραβείο ερμηνείας.

 Μια παρόμοια κλειστοφοβική, ταυτόχρονα ρεαλιστική, ατμόσφαιρα δημιουργεί και στη δική του ταινία, ο Τόμας Βίντερμπεγκ, από τους δημιουργούς του "Δόγματος 95". Πρωταγωνιστές του είναι δυο αδέρφια, που μια τραγωδία στην παιδική τους ηλικία (θεώρησαν πως ήταν υπεύθυνοι για το θάνατο του βρέφους αδερφού τους) θα καθορίσει την υπόλοιπη ζωή τους. Ο ένας, ο Νικ μετατρέπεται σ’ ένα οργισμένο με όλα και με όλους νέο, ενώ ο μικρότερος αδερφός του, έχει γίνει ναρκομανής και, μετά το θάνατο της γυναίκας του, δυσκολεύεται να φροντίσει το μικρό γιο του, παρ’ όλη την αγάπη του γι’ αυτόν. Τα ναρκωτικά από τη μια και η αδιάφορη συχνά κυνική, στάση του Νικ από την άλλη, θα οδηγήσουν σε τραγωδία, αν και ο Βίντερμπεγκ αφήνει στο φινάλε ένα μικρό παράθυρο ελπίδας. Μια ταινία σκηνοθετημένη με ευαισθησία, φροντίδα για τις λεπτομέρειες αλλά και τη σωστή ανάπτυξη των χαρακτήρων, με δυο πολύ καλές ερμηνείες - σίγουρα θα συναγωνιστούν με άλλους για το βραβείο - από τους δυο πρωταγωνιστές της: Γιάκομπ Σέντεργκρεν και Πέτερ Πλάουκμπορν.

Η άλλη ταινία του διαγωνιστικού, η κινέζικη "Μια γυναίκα, ένα όπλο και ένα μαγαζί για νουντλς" του Ζανγκ Γιμού, είναι, όπως παραδέχεται ο σκηνοθέτης της, ελεύθερη διασκευή του αστυνομικού θρίλερ "Μόνο αίμα" των αδερφών Κοέν. Μόνο που εκεί οι Κοέν επέλεξαν το φιλμ νουάρ για να αφηγηθούν την ιστορία τους ενώ ο Γιμού επέλεξε τον τόνο της μαύρης κωμωδίας. Η ταινία, τη φορά αυτή, τοποθετημένη στην Κίνα του 19ου αιώνα, αφηγείται την ιστορία μιας παντρεμένης με ένα μεγαλύτερο της άντρα και ερωτευμένης μ’ έναν νεαρό αλλά δειλό υπάλληλό του, η οποία προσπαθεί να πείσει τον εραστή της να βρουν τρόπο να γλιτώσουν από το σύζυγο. Στην ιστορία μπλέκεται κι ένας διεφθαρμένος αστυνομικός που σκοτώνει το σύζυγο και δημιουργεί μια σειρά απρόσμενα προβλήματα, που ο Γιμού παρουσιάζει σε σκηνές που θυμίζουν τις παλιές φαρσικές κωμωδίες (από εκείνες των αγγλικών στούντιο της Ιλινγκ μέχρι την ταινία του Χίτσκοκ "Ποιος σκότωσε τον Χάρι"). Χωρίς να είναι από τις καλύτερες ταινίες του σκηνοθέτη της, η ταινία έχει και χιούμορ και ρυθμό καθώς και εικαστική ομορφιά.

Pathfinder