Ακαδημία Πλάτωνος (2009)

ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΚΟΜΕΝΤΙ
Σκηνοθεσία: Φίλιππος Τσίτος
Πρωταγωνιστούν: Αντώνης Καφετζόπουλος, Anastas Kozdine, Τιτίκα Σαριγκούλη, Μαρία Ζορμπά, Γιώργος Σουξές, Κωνσταντίνος Κορωναίος, Παναγιώτης Σταματάκης.

Ελληνική Πρεμιέρα : 15/10/2009

Τέσσερις νεοέλληνες οριακά ανεπάγγελτοι πίνουν ολημερίς φραπέδες, τρέφουν απαξιωτικά αισθήματα για τους Αλβανούς, αποκαλούν τον σκύλο τους Πάτριοτ (διόλου τυχαία) και παρακολουθούν με απορία και ελαφρύ πολιτισμικό σοκ μια πολυμελή ομάδα Κινέζων να δημιουργεί ένα κατάστημα και σιγά σιγά τη... γειτονιά της.

Οι τέσσερις φίλοι ζουν σε μια υποβαθμισμένη περιοχή της Αθήνας και τα ψιλικατζίδικα που έχουν λειτουργούν μάλλον σαν πρόφαση για αραλίκι.

Η μητέρα του κεντρικού ήρωα (Αντ. Καφετζόπουλου) πάσχει από προϊούσα γεροντική άνοια. Στην επιφανειακά αδιατάρακτη καθημερινότητα εισβάλλει η πιο αναπάντεχη ανατροπή. Η μητέρα αναγνωρίζει στο πρόσωπο ενός Αλβανού μετανάστη κάτι πολύ οικείο και -το χειρότερο! - αρχίζει να μιλάει αλβανικά.

Το δίλημμα για τον ήρωα είναι τυραννικό: «Να ξυπνήσεις ένα πρωί και να μην ξέρεις ποιoς είσαι. Ελληνας ή Αλβανός;». Το ευφυές εύρημα που εισάγει ο Φίλιππος Τσίτος στην ταινία «διαβάζει» την ελληνική ξενοφοβία από την άλλη πλευρά. Η ταυτότητα είναι η ραχοκοκαλιά του νεοέλληνα. Εάν κλονιστεί καταρρέει το οικοδόμημα.

Κανένας καταγγελτικός τόνος ή διδακτισμός. Οπως λέει και ο ίδιος ο σκηνοθέτης, αυτή τη φορά, στη δεύτερη μεγάλου μήκους ταινία του, «ο ξένος είναι η αφορμή». Το θέμα είναι ο Ελληνας. Μέσα σε ένα περιβάλλον που διευρύνει διαρκώς τον πολυπολιτισμικό χαρακτήρα του, σε συνοικίες που αλλάζουν όψη και περιεχόμενο, η εμμονή σε ένα φοβικό εθνοκεντρισμό είναι τουλάχιστον απόδραση από την πραγματικότητα. Η αναγκαστική επαφή με τον «Αλλον» ωθεί τον ήρωα να αφουγκραστεί ανάγκες και επιθυμίες, να διατυπώσει τα θέλω του, να έρθει αντιμέτωπος με εκείνο που «δεν του αρέσει» γιατί, απλώς, το αγνοεί.

Στην πρώτη μεγάλου μήκους (γερμανική) παραγωγή του, το «My sweet home», ο Φίλιππος Τσίτος προσέγγιζε μετανάστες στο Βερολίνο, καταγράφοντας, παραμονή ενός γάμου σε ένα μπαρ, αντιδράσεις και διαθέσεις. Ο σκηνοθέτης εισάγει πάντα ένα στοιχείο αιφνιδιασμού. Αυτό που ανατρέπει τη ρουτίνα στην «Ακαδημία Πλάτωνος» είναι σαρκαστικό, κυνικό και την ίδια στιγμή τρυφερά ανθρώπινο. Ο «Ελληνάρας» μοιάζει αποκρουστικός μέσα στον καιροσκοπικό ηδονισμό του και στην ασφάλεια του «οίκου» του. Οταν όμως το έδαφος υποχωρεί, οι τριγμοί μπορεί να προκαλούν αμηχανία, επιθετικότητα, αλλά διαλύουν και τα νέφη.

Η ταινία, μικρή στο μέγεθός της, συνθέτει με αδρές γραμμές, σύντομες πινελιές και χιούμορ, το παζλ μιας πτυχής της ελληνικής πραγματικότητας, εστιάζοντας σε αυτήν τη μεσοβέζικη κατάσταση του «περίπου». Περίπου μπερδεμένος, μίζερος, συμπαθητικός. Ο Αντώνης Καφετζόπουλος ισορροπεί θαυμάσια σε αυτήν την αδιαφανή περιοχή, αποδίδοντας τις αποχρώσεις και μεταπτώσεις και αποφεύγοντας τη γραφικότητα.

Καθημερινή